 |
W sobotę 14 czerwca 2014 udaliśmy się do Karchowic, aby zwiedzić Zabytkową Stację Wodociągową, którą kieruje nasz absolwent Aleksander Trzęsicki 5c 1975. Była to wyjątkowa okazja, bo w tym dniu odbywała się INDUSTRIADA. Kompleks wodociągowy ZAWADA został w roku 1991 wpisany na Listę Narodowych Dóbr Kultury, a w 2004 umieszczony jako obiekt na szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego, podobnie jak Muzeum Chleba w Radzionkowie. |
|
|
Obecna stacja uzdatniana wody Zawada znajduje się w Karchowicach przy głównej drodze prowadzącej do Pyskowic. Nazwa Zawada bierze się od pierwszego ujęcia. Odwiert wykonano w sąsiedniej miejscowości o tej właśnie nazwie. Od roku 2004 obiekt znajduje się na liście zabytków techniki i jest odwiedzany przez chętnie widzianych tam turystów, a rolę przewodników pełnią doświadczeni pracownicy, m.in. kierujący stacją inżynier Aleksander Trzęsicki. |
   |
|
|
Gospodarz jest w stanie godzinami opowiadać o stacji, w której pracuje od 1986 roku. Na terenie dzisiejszego kompleksu powstała w 1882 roku pierwsza studnia głębinowa, która pracuje do dziś jako Zawada 2. Oprócz dwóch głównych odwiertów obecnie znajdują się również studnie zlokalizowane w terenie. |
|
   |
|
   |
|
|
Pierwotnie ze studni woda wydobywała się w sposób naturalny, tryskając nad ziemię. Można się o tym przekonać, oglądając stare fotografie z XIX wieku. Później jednak w okolicy zaczęło rosnąć zapotrzebowanie na nasz podziemny skarb i poziom zaczął się obniżać. Nastała więc era pomp – tłumaczy Aleksander. |
|
   |
|
|
Oprowadzając nas po fabryce wody Aleksander prezentuje kolejne stare urządzenia, które mimo kolejnych modernizacji zostały zachowane i obecnie odrestaurowane cieszą oko zwiedzających. |
|
   |
|
| Pierwszych odwiertów w tym rejonie dokonano w 1874 roku w okolicach Zawady, wsi sąsiadującej z Karchowicami. - To dlatego nasza stacja do dziś nosi nazwę "Zawada" - tłumaczy na wstępie Aleksander Trzęsicki, kierownik karchowickiej stacji. - Rozwijający się przemysł potrzebował coraz więcej wody. | |
   |
|
|
Najstarsza studnia w karchowickiej stacji nosi nazwę "Zawada II" i znajduje się obecnie na terenie zabytkowej hali pomp. Wcześniej znajdowała się na zewnątrz budynku razem z drugą studnią. Jednak w okresie międzywojennym budynki postanowiono przebudować i poszerzyć i studnie znalazły się "pod dachem". - Studnia ta w chwili powstania została odwiercona na głębokość około 200 metrów - mówi Aleksander. Teraz studnia jest głęboka "tylko" na około 180 metrów. Ta różnica wzięła się stąd, że przez lata dno studni uległo zamuleniu. |
|
   |
|
| Na terenie Zabytkowej stacji wodociągowej można zobaczyć wiele ciekawych eksponatów niekoniecznie bezpośrednio związanych z "wodą". | |
 |
Nasze dwie panie "fizyczki" Teresa Pawela wych. Aleksandra Trzęsickiego oraz Anna Heber podziwiają pięknie układające się opiłki żelaza w polu magnetycznym wytwarzanym przez przepływający prąd. Takie i inne "cuda" można było podziwiać w trakcie trwania industriady. Poniżej historyczny magiel, który jest na chodzie i można go zobaczyć w jednej z sal ekspozycyjnych. |
 |
STACJI UZDATNIANIA WODY ZAWADA |
 |
|
| Powyżej pamiątkowe zdjęcie z Aleksandrem Trzęsickim. | |
|
Tekst: Krystian Czerny |
|
| Poniżej relacja filmowa z wycieczki: | |
|
|
|
Komentarze obsługiwane przez CComment