Gidle to wieś 13 km na południe od Radomska, położona w widłach Warty i Wiercicy. W odległych czasach należała do możnego szlacheckiego rodu Gidzielskich, od których wzięła nazwę. Jako jedna z niewielu w Polsce może się poszczycić aż trzema zabytkowymi kościołami, z których jeden jest bazyliką, a także cudami słynącą, zaledwie dziewięciocentymetrową figurką Matki Boskiej, która od przeszło pięciuset lat jest ośrodkiem kultu religijnego.

Była to już trzecia klubowa wycieczka w tamte strony – dwie poprzednie – na znacznie mniejszą skalę - miały miejsce w roku 2011. Tym razem wybraliśmy się w niemal 50-osobowej grupie, a środkiem lokomocji był autobus. Organizatorem i animatorem całej wyprawy po raz kolejny była niezmordowana Barbara Sochacka, we współpracy z państwem Haliną i Czesławem Bartnikami.

Wnętrze kościoła zachwyca rokokowym wystrojem: ołtarzem głównym i bocznymi, amboną, intarsjowanymi stallami, konfesjonałami i tronem opata. W ołtarzu głównym uwagę zwraca polichromowana stiukowa Pieta w otoczeniu świętych....

Po obejrzeniu wspomnianych zabytków mieliśmy możliwość zwiedzić niewielką kryptę, w której spoczywa ksiądz Józef Madaliński, były prepozyt i proboszcz w Koniecpolu, kanonik kaliski i kurzelowski, który zrzekł się swych funkcji i zdecydował się schyłek życia spędzić w kartuskim klasztorze. Wg podania jego ciało przez 150 lat przetrwało w „naturalnym wyglądzie”, proces rozkładu zaczął się po 1937 roku, kiedy trzeba było zmienić trumnę.

Ciekawostką jest, iż współczesne kartuzje utrzymują się w głównej mierze z produkcji likieru kartuskiego. Przepis na 71% „eliksir długowieczności” pochodzi z 1605 r., a receptura składa się z ponad 130 składników. W połowie XIX w. zaczęto produkować nieco łagodniejszą, 55% wersję, zwaną „żółtym kartuzem”. Jej skład pozostaje nadal pilnie strzeżoną tajemnicą kartuzów.

Dość łaskawa do tej pory aura zaczęła się psuć i najciekawsza część naszej wyprawy została obficie skropiona majowym deszczykiem. Tymczasem przed nami swoje podwoje otwarł wspaniały dominikański klasztor i bazylika pw. Wniebowzięcia Matki Boskiej, największa, najbardziej znana i najokazalsza z gidelskich świątyń.

Wedle podania w 1516 roku kmieć Jan Czeczek uprawiając swą rolę wyorał maleńki, zaledwie dziewięciocentymetrowy posążek Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Figurka okazała się cudowna, a zasłynęła jako uzdrowicielka z najrozmaitszych chorób i przypadłości. Początkowo znalazła się we wspomnianym kościółku modrzewiowym, ale po licznych znakach i cudownych translokacjach trafiła (w drewnianej kapliczce) na miejsce, gdzie została pierwotnie znaleziona. Tam też ówczesna właścicielka Gidel, Anna z Rosocic Dąbrowska, sprowadziła w 1615 roku dominikanów, którzy od pięciuset lat opiekują się cudownym wizerunkiem. Na pamiątkę obmycia posążka wodą (która przywróciła utracony wzrok całej rodzinie Czeczków) corocznie, w pierwszą niedzielę maja, odbywa się przed bazyliką uroczysta „kąpiółka”, czyli zanurzanie figurki w winie, o którym mówi się że ma własności uzdrawiające.

Dominikański kościół zaczęto budować w roku 1612, konsekrowano w 1656. Jest dużą, bogato zdobioną świątynią, wzniesioną na planie krzyża, którego prawą boczną nawę zajmuje cudami słynąca kaplica Matki Boskiej, lewą zaś – kaplica najbardziej znanego dominikańskiego świętego - Jacka Odrowąża. Wnętrze kościoła i jego wystrój utrzymane jest w bogato zdobionym, barokowo-rokokowym stylu.

Podczas naszej wizyty trafiliśmy akurat na celebrowaną w kaplicy mszę dla dzieci pierwszokomunijnych, po zakończeniu której dostąpiliśmy zaszczytu namaszczenia wspomnianym kąpiółkowym winem, tak więc o stan naszego zdrowia możemy być raczej spokojni.

Po zakończeniu zwiedzania, syci wrażeń historyczno-architektonicznych i wydatnie pokrzepieni na duchu, pospieszyliśmy do nieodległego baru, prowadzonego przez naszego absolwenta, Czesława Bartnika (Va 1976) z żoną Haliną, aby tam doznać równie wydatnego pokrzepienia na ciele.

Około 15.30 wyruszyliśmy w drogę powrotną. Ponieważ mili państwo Bartnikowie zaprosili nas do ponownych odwiedzin, więc pozwalamy sobie mieć nadzieję, że nasza wizyta w Gidlach nie była ostatnią. Do zobaczenia!

Zdjęcia: Andrzej Bogacki, Krystian Czerny i Stanisław Kuszpit

tekst: Krzysztof Woźniak